terug

Differentiatiestage Metabole ziekten

Kindermetabole ziekten

Duur
6 maanden
Wat gaat de aios leren?

Waarom een profileringsstage in de kindermetabole ziekten?
Het metabolisme speelt een centrale rol in de gezondheid van een kind. Het begrijpen van de pathofysiologie van metabole processen en de reden voor een metabole ontregeling in een acuut ziek kind zijn essentieel voor de adequate behandeling. Metabole ziekten zijn de meest voorkomende aangeboren aandoeningen in kinderen. Een groot deel van de aandoeningen is met een dieet en speciale vitaminepreparaten behandelbaar. Het is van belang meer inzicht te krijgen in het metabolisme van verschillende kinderziekten. Na de uitbreiding van de neonatale screening in 2007 worden bepaalde erfelijke metabole ziekten steeds vaker in de praktijk van de algemene kinderarts gezien. Ook heeft de kindermetabole ziekte veel raakvlakken met de algemene kindergeneeskunde omdat ziekte bij een kind vaak gepaard gaat met een verstoring van de groei en ontwikkeling. Nieuwe behandelingsmethoden, uitbreiding neonatale screening in de komende jaren en een continu groeiend inzicht in ziekteprocessen maken metabole ziekten een heel dynamisch vak.

Waarom kindermetabole ziekten in het Radboudumc?
Wij zijn een subafdeling van twee metabole kinderartsen (mevr. dr. L. de Boer en mevr. drs. M. de Vries) en één internist metabole ziekten (mevr. dr. M. Janssen). Verder wordt ons team versterkt door arts onderzoekers en een verpleegkundig specialist (mevr. A. de Vreugd). Dit geeft ons de mogelijkheid om ons vak in de volle breedte uit te oefenen. Onze patiëntenpopulatie bestaat uit ongeveer 800 patiënten. Wekelijks hebben wij gemiddeld vijf poliklinische spreekuren voor controle patiënten en uitdagende nieuwe patiënten. Wij draaien ook multidisciplinaire poli’s samen met diëtetiek en vormen onderdeel van de KOALA poli met klinische genetica, kinderneurologie en algemene kindergeneeskunde. De afdeling Kindergeneeskunde samen met het Radboud Center for Mitochondrial Medicine (RCMM) is één van de belangrijkste expertisecentra voor de diagnose en behandeling van mitochondriële ziekten. Directe samenwerking met het laboratorium biedt bijzondere mogelijkheden om de kennis over metabole ziekten te kunnen verdiepen.

Wat is ons belangrijkste speerpunt?
Mitochondriële ziekten: het RCMM is één van de belangrijkste expertisecentra in Europa voor mitochondriële ziekten en het belangrijkste centrum voor de diagnose en behandeling van mitochondriële ziekten in Nederland (www.rcmm.info). Voor deze patiëntengroep is een excellente zorgketen opgezet, inclusief een korte diagnostische opname, genetische counseling, dieetcounseling en een speciaal poliklinisch spreekuur. Dit thema is ook de belangrijkste focus van het onderzoek van onze subafdeling.

Hoe ga ik leren?

Wat zijn de leerdoelen van de profileringsstage kindermetabole ziekten?
Jouw leerdoel als aios tijdens een stage metabole ziekten is het herkennen van de typische symptomen bij metabole aandoeningen, inclusief acute intoxicatie beelden en metabole ontregelingen. Ook wordt een accent gelegd op de differentiaal diagnose en behandeling van hypoglycemieën. Je zult inzicht krijgen in de beoordeling van biochemische/metabole laboratoriumuitslagen en de interpretatie van metabole belastingstesten en vastenproef. Je verwerft basiskennis over de acute behandeling van metabole ontregeling, gevolgd door lange termijn behandeling waaronder dieetvoeding. Ook maak je kennis met de procedure en uitvoering van de neonatale screening. Na een metabole stage ben je in staat om de belangrijkste vormen van metabole ziekten te onderscheiden en een beleid uit te voeren bij metabole ontregeling.

Tijdens je stage kun je de volgende ziektebeelden tegenkomen bij onze patiënten:

  • Mitochondriële ziekten
  • Verwijzingen vanuit de hielprikscreening
  • Ketotische hypoglycemieën;
  • Organisch zuur syndromen;
  • Vetzuuroxidatie stoornis;
  • Ureum cyclus defect;
  • Stapelingsziekten;
  • CDG syndroom
     

Tijdens de stage zul je beoordeeld worden op de volgende kennis en/of vaardigheden:

  • de juiste interpretatie van zuur-base evenwicht;
  • het uitrekenen van een anion gap;
  • juiste indicatie stelling van bepaling van urine ketonen;
  • de klinische tekenen van hyperammoniemie kunnen herkennen;
  • de mogelijke oorzaken van een verhoogd lactaat kennen;
  • herkennen van de normale fysiologische groei;
  • de juiste diagnostiek in bloed en urine aan te vragen bij hypoglycemie;
  • de juiste diagnostiek in bloed en urine aan te vragen bij hyperammonemie;
  • de basisbehoefte kennen van calorieën, eiwit en koolhydraat van een kind;
  • de samenstelling van een dieet voeding kunnen interpreteren;
  • de doelstelling en procedure van neonatale screening kennen;
  • de klinisch en biochemisch diagnostische criteria van mitochondriële ziekten kennen.
     

Er wordt uitgegaan van supervisie op maat volgens de EPA/JCI criteria. Dit wordt aan het begin van de stage formeel besproken. Tevens worden afspraken gemaakt over de persoonlijke leerdoelen en verbeterpunten. Dit wordt vastgelegd in het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Halverwege de stage worden de stagedoelen formeel besproken, evenals de persoonlijke leerdoelen en verbeterpunten. Hierbij geven zowel jij als de supervisor van tevoren aan of deze doelstellingen gehaald worden, en zo niet, waarom niet. Ook wordt tijdens deze bespreking een pad afgesproken om deze doelen alsnog te behalen. Indien alle doelen gehaald zijn, worden nieuwe doelstellingen geformuleerd. Aan het einde van de stage vindt opnieuw een formele evaluatie plaats. Van alle formele gesprekken wordt een kort verslag gemaakt, wat wordt opgenomen in het portfolio.

Tot slot
Het is mogelijk de profileringsstage kindermetabole ziekten in parttime dienstverband (minimaal 80%) te volgen. Tijdens de profileringsstage kunnen afspraken gemaakt worden inzake het doen van algemene diensten. Compensatie hiervan vindt in onderling overleg plaats. Daarnaast is het gewenst dat je participeert in het onderwijs op het gebied van de kindermetabole ziekten.

Samenwerkende instellingen
Radboudumc
Alle opleidingsonderdelen in deze instelling